સુપ્રીમ કોર્ટે શુક્રવારે કોંગ્રેસ સાંસદ શશી થરૂર વિરુદ્ધ વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને નિશાન બનાવતી કથિત ‘શિવલિંગ પર વીંછી’ ટિપ્પણી બદલ દાખલ કરાયેલ માનહાનિના કેસમાં નીચલી અદાલતની કાર્યવાહી પરનો સ્ટે લંબાવ્યો હતો. સ્ટે લંબાવતી વખતે, સુપ્રીમ કોર્ટે ફરિયાદીના વકીલને પણ પૂછ્યું, ‘તમે આટલા ભાવુક કેમ થઈ રહ્યા છો’. સુપ્રીમ કોર્ટના ન્યાયાધીશો એમએમ સુંદરેશ અને એન કોટિશવર સિંહની બેન્ચે થરૂરના વકીલની વિનંતી પર કેસની સુનાવણી મુલતવી રાખ્યા પછી આ આદેશ આપ્યો.
ફરિયાદી તરફથી હાજર રહેલા વકીલ, ભાજપ નેતા રાજીવ બબ્બરે મુખ્ય કાર્યવાહીના દિવસે સુનાવણીની માંગ કરી. કેસની સુનાવણી ૧૫ સપ્ટેમ્બર માટે નક્કી કરતી વખતે, બેન્ચે કહ્યું, ‘કયો ખાસ કાર્યવાહીનો દિવસ? તમે આ બધા વિશે આટલા ભાવુક કેમ છો? ચાલો તેને બંધ કરીએ.’
થરૂરે ૨૯ ઓગસ્ટ, ૨૦૨૪ ના રોજ દિલ્હી હાઈકોર્ટના આદેશ સામે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી કરી હતી. હાઈકોર્ટે તેમની સામેની માનહાનિની કાર્યવાહી રદ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો અને તેમને ૧૦ સપ્ટેમ્બરના રોજ નીચલી કોર્ટમાં હાજર રહેવા કહ્યું હતું. થરૂરના વકીલે અગાઉ દલીલ કરી હતી કે ફરિયાદી કે રાજકીય પક્ષના સભ્યોને પીડિત પક્ષ કહી શકાય નહીં.
વકીલે એમ પણ કહ્યું હતું કે થરૂરની ટિપ્પણીઓ માનહાનિ કાયદાના મુક્તિ કલમ હેઠળ સુરક્ષિત છે, જે મુજબ ‘સદ્ભાવના’થી કરવામાં આવેલ કોઈપણ નિવેદન ગુનાહિત નથી. તેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે થરૂરે ફક્ત છ વર્ષ પહેલાં કારવાં મેગેઝિનમાં પ્રકાશિત થયેલા એક લેખનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો.
સુપ્રીમ કોર્ટે આશ્ચર્ય વ્યક્ત કર્યું હતું કે ૨૦૧૨ માં જ્યારે લેખ મૂળરૂપે પ્રકાશિત થયો હતો, ત્યારે નિવેદનને માનહાનિકારક માનવામાં આવતું ન હતું. જસ્ટીસ રોયે અગાઉ કહ્યું હતું કે, ‘આખરે, તે એક રૂપક છે. મેં સમજવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. તે તે વ્યક્તિ (મોદી) ની અજેયતા દર્શાવે છે જેનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. મને ખબર નથી કે કોઈએ શા માટે તેનો વિરોધ કર્યો છે.’
થરૂર સામેની કાર્યવાહી રદ કરવાનો ઇનકાર કરતી વખતે, હાઇકોર્ટે કહ્યું હતું કે પ્રથમ દૃષ્ટિએ, વડા પ્રધાન સામે ‘શિવલિંગ પર વીંછી’ જેવા આરોપો ‘ઘૃણાસ્પદ અને નિંદનીય’ છે. કોર્ટે કહ્યું કે પ્રથમ દ્રષ્ટિએ, આ ટિપ્પણીથી વડા પ્રધાન, ભાજપ તેમજ તેના પદાધિકારીઓ અને સભ્યોની બદનામી થઈ છે. હાઈકોર્ટે એમ પણ કહ્યું કે ભારતીય દંડ સંહિતાની કલમ ૫૦૦ (માનહાનિ માટે સજા) હેઠળ થરૂરને ન્યાયિક મેજિસ્ટ્રેટ સમક્ષ બોલાવવા માટે પૂરતી સામગ્રી છે.
ફરિયાદીએ આરોપ લગાવ્યો હતો કે કોંગ્રેસ નેતાની ટિપ્પણીથી તેમની ધાર્મિક લાગણીઓને ઠેસ પહોંચી છે. ઓક્ટોબર ૨૦૧૮ માં, થરૂરે કથિત રીતે દાવો કર્યો હતો કે એક અનામી ઇજીજી નેતાએ મોદીની તુલના ‘શિવલિંગ પર બેઠેલા વીંછી’ સાથે કરી હતી. કોંગ્રેસના નેતાએ અહેવાલ મુજબ કહ્યું હતું કે તે ‘અસાધારણ રૂપક’ છે.
આભાર – નિહારીકા રવિયા
