અમેરિકન ટેરિફના મુદ્દા પર સંસદમાં હોબાળો થઈ રહ્યો છે. વિપક્ષ ભારત પર ૨૫ ટકા ટેરિફ લાદવા પર અમેરિકા દ્વારા પ્રશ્નો પૂછી રહ્યું છે. કેન્દ્રીય વાણિજ્ય મંત્રી પીયૂષ ગોયલે આજે લોકસભામાં આ અંગે જવાબ આપ્યો. ગોયલે કહ્યું કે ટેરિફના મુદ્દા પર અમેરિકા સાથે દ્વિપક્ષીય વાટાઘાટો ચાલી રહી છે. અમે વર્તમાન પરિસ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરી રહ્યા છીએ. અમે ઉદ્યોગપતિઓ અને હિસ્સેદારો સાથે વાત કરી રહ્યા છીએ. ભારત વૈશ્વિક વેપારમાં ૧૬ ટકા યોગદાન આપે છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે, ભારતનું યુવા અને કુશળ કાર્યબળ આપણી તાકાત છે અને અમે આપણા સ્થાનિક ઉદ્યોગોનું રક્ષણ કરીશું. સ્થાનિક ઉદ્યોગનું હિત આપણા માટે પ્રથમ આવે છે.તેમણે ભાર મુક્કેયો, “એક દાયકાથી પણ ઓછા સમયમાં, ભારત પાંચ નબળા અર્થતંત્રોમાંથી ઉભરીને એક મુખ્ય અર્થતંત્ર અને વિશ્વની પાંચ સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થાઓમાંની એક બન્યું છે.” તેમણે કહ્યું કે એવી પણ અપેક્ષા છે કે ભારત થોડા વર્ષોમાં ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનશે.વાણિજ્ય મંત્રી પિયુષ ગોયલે ગૃહમાંથી અમેરિકાને જવાબ આપ્યો. ગોયલે કહ્યું કે સરકાર ભારતીય માલ પર યુએસ ટેરિફની અસર પર નજર રાખી રહી છે. સરકાર ખેડૂતો, કામદારો, ઉદ્યોગસાહસિકો, નિકાસકારો સહિત ઉદ્યોગના તમામ હિસ્સેદારોના કલ્યાણ પર નજર રાખી રહી છે. આ માટે જે પણ પગલાં જરૂરી હશે, તે લેવામાં આવશે.
તેમણે કહ્યું કે ભારત એક દાયકાથી પણ ઓછા સમયમાં વિશ્વની સૌથી ઝડપથી વિકસતી અર્થવ્યવસ્થા બની ગયું છે. અમે અમારા સુધારાઓ, ખેડૂતો, સ્જીસ્ઈ અને ઉદ્યોગસાહસિકોની મહેનતથી ૧૧મા સૌથી મોટા અર્થતંત્રમાંથી ટોચના ૫માં આવ્યા છીએ. આપણે થોડા વર્ષોમાં ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનીશું. આજે, આંતરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ અને અર્થશા†ીઓ ભારતને વૈશ્વિક અર્થતંત્રમાં એક તેજસ્વી સ્થાન તરીકે જુએ છે. ભારત વૈશ્વિક વિકાસમાં લગભગ ૧૬ ટકા યોગદાન આપી રહ્યું છે.
તેમણે કહ્યું કે યુએસ રાષ્ટ્રપતિએ ૨ એપ્રિલ, ૨૦૨૫ ના રોજ પારસ્પરિક ટેરિફ પર એક કાર્યકારી આદેશ જારી કર્યો હતો. તેમાં વેપાર ભાગીદારો પાસેથી આયાત પર ૧૦ ટકાથી ૫૦ ટકા સુધી વધારાની ડ્યુટી લાદવાની માંગ કરવામાં આવી હતી. ૧૦ ટકાની બેઝલાઇન ડ્યુટી ૫ એપ્રિલ, ૨૦૨૫ થી અમલમાં આવી. ભારત પર કુલ ૨૬ ટકા ટેરિફની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. આ ટેરિફ ૯ એપ્રિલથી અમલમાં આવવાનો હતો, પરંતુ ૧૦ એપ્રિલે તેને ૯૦ દિવસ માટે મુલતવી રાખવામાં આવ્યો. બાદમાં આ મુલતવી ૧ ઓગસ્ટ, ૨૦૨૫ સુધી લંબાવવામાં આવી.
કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું કે સરકાર યુએસ રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા જાહેર કરાયેલ ટેરિફની અસરનું પરીક્ષણ કરી રહી છે. વાણિજ્ય મંત્રાલય તમામ હિસ્સેદારો સાથે વાત કરીને તેની અસરનું મૂલ્યાંકન કરી રહ્યું છે. સરકાર તમામ પક્ષોના કલ્યાણને ખૂબ મહત્વ આપે છે. અમે રાષ્ટ્રીય હિતને આગળ વધારવા માટે જરૂરી પગલાં લઈશું.
તેમણે માહિતી આપી કે ભારત અને અમેરિકાએ માર્ચ ૨૦૨૫ માં વાજબી, સંતુલિત અને પરસ્પર લાભદાયી દ્વિપક્ષીય વેપાર કરાર માટે વાટાઘાટો શરૂ કરી હતી. તેનો લક્ષ્યાંક ઓક્ટોબર-નવેમ્બર ૨૦૨૫ દરમિયાન કરારનો પ્રથમ તબક્કો પૂર્ણ કરવાનો હતો.તેમણે કહ્યું કે બંને પક્ષોએ ૨૯ માર્ચ ૨૦૨૫ ના રોજ દિલ્હીમાં યોજાયેલી પ્રથમ બેઠક દરમિયાન દ્વિપક્ષીય કરારની વાટાઘાટોને અંતિમ સ્વરૂપ આપ્યું હતું. તેમણે માહિતી આપી કે નવી દિલ્હી અને વોશિંગ્ટનમાં બંને પક્ષો વચ્ચે ચાર રાઉન્ડની બેઠકો યોજાઈ છે. બંને પક્ષો વચ્ચે ઘણી વર્ચ્યુઅલ બેઠકો પણ યોજાઈ છે.
અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પના નિવેદનના એક દિવસ પહેલા, આંતરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળે ૨૯ જુલાઈએ તેના સભ્ય દેશોના વર્લ્ડ ઇકોનોમિક આઉટલુકનું નવું મૂલ્યાંકન બહાર પાડ્યું હતું.આઇએમએફ પાસે ૧૯૧ સભ્ય દેશો છે. આઇએમએફે નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૬-૨૦૨૭ માં ભારતનો જીડીપી વૃદ્ધિ દર ૬.૪ ટકા રહેવાનો અંદાજ લગાવ્યો છે. આ અગાઉના અંદાજ કરતા થોડો વધારે છે.આઇએમએફે ડબ્લ્યુઇઓ રિપોર્ટમાં કહ્યું છે કે તેણે નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૫-૨૬ માટે ભારતના વૃદ્ધિ દરના અંદાજમાં ૦.૨ ટકા એટલે કે ૨૦ બેસિસ પોઈન્ટનો વધારો કર્યો છે. ૬.૪ ટકા. તે જ સમયે, આગામી નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૬-૨૭ માટે વૃદ્ધિ અંદાજ ૦.૧ ટકા એટલે કે ૧૦ બેસિસ પોઈન્ટ વધારીને ૬.૪ ટકા કરવામાં આવ્યો છે. આ દર્શાવે છે કે ભારતનું અર્થતંત્ર કઈ ગતિએ વધી રહ્યું છે. આઈએમએફે યુએસ જીડીપીનો વિકાસ દર ૧.૯ ટકા રહેવાનો અંદાજ લગાવ્યો છે. ૨૦૨૩માં આ ૨.૯ ટકા હતો. એપ્રિલમાં, વિશ્વ બેંકે ૨૦૨૫-૨૬ માટે ભારતના વિકાસ દરનો અંદાજ ૬.૭ ટકાથી ઘટાડીને ૬.૩ ટકા કર્યો હતો. પરંતુ ગયા મહિને જાહેર કરાયેલા ગ્લોબલ ઇકોનોમિક પ્રોસ્પેક્ટ્સ રિપોર્ટમાં, વિશ્વ બેંકે કહ્યું હતું કે અનિશ્ચિતતાઓને કારણે નિકાસ પર દબાણ હોવા છતાં, ભારત વિશ્વની સૌથી ઝડપથી વિકસતી મુખ્ય અર્થવ્યવસ્થા રહેશે.
તે જ સમયે, એશિયન ડેવલપમેન્ટ બેંકે ૨૩ જુલાઈએ અંદાજ લગાવ્યો હતો કે ભારતનો જીડીપી ૬.૫ ના દરે વધી શકે છે. ૨૦૨૫ માં ટકા અને ૨૦૨૬ માં ૬.૭ ટકા. વિશ્વની ત્રણ મુખ્ય રેટિંગ એજન્સીઓ મૂડીઝ, એસ એન્ડ પી અને ફિચ દ્વારા ભારતના અર્થતંત્ર વિશે સમાન અભિપ્રાય વ્યક્ત કરવામાં આવ્યો હતો.
ભારતનું અર્થતંત્ર ગ્લોબલ ક્રેડિટ રેટિંગ એજન્સી મૂડીઝે આ વર્ષે ૬ મેના રોજ બહાર પાડવામાં આવેલા તેના અહેવાલમાં, ૨૦૨૫ માં ભારતનો જીડીપી વૃદ્ધિ દર ૬.૩ ટકા રહેવાનો અંદાજ લગાવ્યો હતો. મૂડીઝે આશા વ્યક્ત કરી હતી કે દેશની અર્થવ્યવસ્થા ૨૦૨૬ માં તેજી આવશે અને તે ૬.૫ ટકાની ગતિએ વધશે. આનો અર્થ એ થયો કે ૨૦૨૫ કરતા ૨૦૨૬ માં ભારતનું અર્થતંત્ર વધુ ઝડપથી વધશે.
આ વર્ષે એસ એન્ડ પી ગ્લોબલ રેટિંગ્સે ભારતના અર્થતંત્રમાં વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો. જૂનમાં બહાર પાડવામાં આવેલા એશિયા-પેસિફિક ઇકોનોમિક આઉટલુક રિપોર્ટમાં, આ રેટિંગ એજન્સીએ જણાવ્યું હતું કે ભારતમાં સ્થાનિક માંગ મજબૂત રહે છે, જે વૈશ્વિક પડકારો પછી પણ અર્થતંત્રને વેગ આપી રહી છે. એજન્સીએ ૨૦૨૫ માં આર્થિક વૃદ્ધિ દર ૬.૫ ટકા રહેવાનો અંદાજ લગાવ્યો હતો. ચાલુ નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૫-૨૬. અગાઉ તેણે વિકાસ દર ૬.૩ ટકા રહેવાનો અંદાજ લગાવ્યો હતો.
ફિચ રેટિંગ્સે આ વર્ષે ૨૨ મેના રોજ ૨૦૨૮ માટે ભારતના સરેરાશ વાર્ષિક વિકાસ દરનો અંદાજ વધારીને ૬.૪ ટકા કર્યો હતો. આ રેટિંગ એજન્સીએ નવેમ્બર ૨૦૨૩માં તે ૬.૨ ટકા રહેવાનો અંદાજ લગાવ્યો હતો. ફિચે તેના પાંચ વર્ષ માટે જીડીપી અંદાજ અપડેટ કર્યા અને કહ્યું કે ૨૦૨૩ના અહેવાલ સમયે ભારતીય અર્થતંત્ર અમારી અપેક્ષા કરતાં વધુ મજબૂત રીતે ઉછળ્યું છે.
