ઉત્તર પ્રદેશના ઇટાવા જિલ્લામાં સમાજવાદી પાર્ટીના રાષ્ટ્રીય અધ્યક્ષ અને ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી અખિલેશ યાદવ દ્વારા શરૂ કરાયેલ કેદારેશ્વર મંદિરના નિર્માણથી એક નવો વિવાદ ઉભો થયો છે. આ મંદિર ઉત્તરાખંડના પવિત્ર કેદારનાથ મંદિરની જેમ બનાવવામાં આવી રહ્યું છે, જેનો વિરોધ કેદારનાથ ધામના તીર્થ પૂજારીઓ અને ચારધામ મહાપંચાયતે કર્યો છે.
કેદારનાથ ધામના વરિષ્ઠ તીર્થ પૂજારી અને ચારધામ મહાપંચાયતના ઉપપ્રમુખ સંતોષ ત્રિવેદીએ આ બાંધકામને ધાર્મિક લાગણીઓ સાથે રમત ગણાવ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે કેદારનાથ ધામ માત્ર એક મંદિર નથી, પરંતુ કરોડો હિન્દુઓની શ્રદ્ધાનું કેન્દ્ર છે, જેનું ધાર્મિક અને ઐતિહાસિક મહત્વ છે. ઉપરાષ્ટ્રપતિએ ભાર મૂક્યો કે કેદારનાથનું નામ અને સ્વરૂપ નકલ કરીને અન્ય કોઈપણ સ્થળે મંદિર બનાવવું એ ભક્તોની લાગણીઓ અને ધાર્મિક પરંપરાઓનું અપમાન છે.
તીર્થયાત્રીઓએ દાવો કર્યો છે કે ઇટાવાનું કેદારેશ્વર મંદિર કેદારનાથ મંદિરની જ પ્રતિકૃતિ છે. મંદિરનું નામ, રચના, રંગ અને ડિઝાઇન લગભગ સમાન છે, જેને તેમણે ઉત્તરાખંડના સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક વારસા પર હુમલો ગણાવ્યો છે. ચારધામ મહાપંચાયતે તેને સ્થાનિક લોકોની શ્રદ્ધા અને સન્માન સાથે છેડછાડ ગણાવી છે.
પૂજારીઓએ ઉત્તર પ્રદેશની યોગી આદિત્યનાથ સરકાર પાસેથી તાત્કાલિક કાર્યવાહીની માંગ કરી છે. તેમણે માંગ કરી છે કે ઇટાવામાં આવેલા મંદિરનું નામ, ડિઝાઇન અને દેખાવ બદલવામાં આવે. પુજારીઓએ ચેતવણી આપી છે કે જો તેમની માંગણીઓ પૂર્ણ નહીં થાય તો તેઓ અખિલેશ યાદવના નિવાસસ્થાનની બહાર વિરોધ કરશે. દિલ્હીમાં સમાન મંદિરના નિર્માણ સામેના વિરોધને ટાંકીને તેમણે કહ્યું કે તે સમયે વ્યાપક વિરોધ પછી બાંધકામ કાર્ય બંધ થઈ ગયું હતું.
ચારધામ મહાપંચાયતે બદ્રી-કેદાર મંદિર સમિતિના મૌન પર પણ ગંભીર પ્રશ્નો ઉભા કર્યા છે. પુજારીઓનો આરોપ છે કે મ્દ્ભ્ઝ્રનું ધ્યાન ફક્ત આવક મેળવવા પર છે, જ્યારે યાત્રાળુઓને મૂળભૂત સુવિધાઓ પણ મળી રહી નથી. તેમણે સમિતિ પર ધાર્મિક મુદ્દાઓ પર નિસ્ક્રિયતાનો આરોપ લગાવ્યો છે, જે આ વિવાદને વધુ વેગ આપી રહ્યું છે.
પુજારીઓએ અખિલેશ યાદવ પર ધાર્મિક લાગણીઓનો રાજકીય લાભ લેવાનો આરોપ લગાવ્યો છે. તેમનું કહેવું છે કે અખિલેશે ક્્યારેય કેદારનાથ ધામની મુલાકાત લીધી નથી, છતાં તેમણે ઉત્તર પ્રદેશમાં ઉત્તરાખંડના પવિત્ર મંદિરની નકલ કરીને રાજકીય લાભ લેવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. પુજારીઓએ તેને અસ્વીકાર્ય ગણાવ્યું અને કહ્યું કે આ પગલું ધાર્મિક સંવેદનશીલતાને ઠેસ પહોંચાડે છે.
ચારધામ મહાપંચાયતે કહ્યું કે ઉત્તરાખંડ સરકારે ચારધામના નામોની નકલ પર પ્રતિબંધ મૂકવાનો ઠરાવ પહેલાથી જ પસાર કરી દીધો છે. તેમ છતાં, ઇટાવામાં આવા બાંધકામો થયા છે તે દુર્ભાગ્યપૂર્ણ છે. તીર્થ પુજારીઓનું કહેવું છે કે આવી બેદરકારી ઉત્તરાખંડના ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક વારસાને નબળી પાડે છે.
આ વિવાદ ધાર્મિક અને રાજકીય તણાવનું કારણ સાબિત થઈ રહ્યો છે. જ્યારે સમાજવાદી પાર્ટીના સ્થાનિક નેતાઓએ મંદિરના નિર્માણને ભક્તોની શ્રદ્ધા પ્રત્યે સમર્પણ ગણાવ્યું છે, ત્યારે ટીકાકારો કહે છે કે આ પગલું ફક્ત ચૂંટણી લાભ માટે લેવામાં આવ્યું છે. આ મુદ્દો દેશમાં ધાર્મિક પ્રતીકો અને પરંપરાઓ પ્રત્યે વધતી સંવેદનશીલતાને પણ પ્રતિબિંબિત કરે છે.
