૨૪ નવેમ્બરના રોજ સંભલમાં થયેલી હિંસા અંગે તૈયાર કરાયેલ લગભગ ૪૫૦ પાનાનો વિગતવાર રિપોર્ટ મુખ્યમંત્રીને સોંપવામાં આવ્યો છે. આ રિપોર્ટ ત્રણ સભ્યોની સમિતિ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. તેમાં ઘણી ચોંકાવનારી બાબતો છે. રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે સંભલ મ્યુનિસિપલ એરિયામાં ૧૯૪૭માં ૪૫ ટકા વસ્તી હતી, જે હવે ૨૦૨૫માં ઘટીને ૧૫ ટકા થઈ ગઈ છે. એટલે કે, છેલ્લા ૭૮ વર્ષમાં હિન્દુ વસ્તીમાં ૩૦ ટકાનો ઘટાડો થયો છે. રિપોર્ટમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે સંભલ આતંકવાદીઓનું કેન્દ્ર બની ગયું છે. સ્વતંત્રતા પછી અહીં ૧૫ રમખાણો થયા છે.૨૪ નવેમ્બરના રોજ થયેલા રમખાણો અંગેના અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે કાવતરાખોરોને ખબર હતી કે ત્યાં એક સર્વે કરાવવાનો છે. વહીવટીતંત્રે સંભલ જામા મસ્જીદના મેનેજમેન્ટને કહ્યું હતું કે ત્યાં એક સર્વે કરાવવાનો છે. કદાચ સર્વેના સમાચાર ત્યાંથી લીક થયા હશે અને ભીડ એકઠી થઈ હશે. તે ગેરકાયદેસર શ†ો અને ડ્રગ્સનું કેન્દ્ર બની ગયું છે. અહેવાલ મુજબ, તેમાં અગાઉના રમખાણોની તારીખો, તેમાં થયેલા જાનહાનિ, વહીવટી કાર્યવાહી અને તે પછીની પરિસ્થિતિની સંપૂર્ણ વિગતો પણ શામેલ છે.સૂત્રોને ટાંકીને, સંભલ સમિતિના અહેવાલમાં ખુલાસો થયો છે કે ૨૪ નવેમ્બર ૨૦૨૪ ની હિંસા પૂર્વ આયોજિત હતી અને એક ષડયંત્રનું પરિણામ હતી. નમાઝીઓને ઉશ્કેરવા માટે, સાંસદ ઝિયા-ઉર-રહેમાન બર્કે કહ્યું હતું કે અમે આ દેશના માલિક છીએ. સાંસદ ઝિયા-ઉર-રહેમાન બર્ક, ધારાસભ્યના પુત્ર સુહેલ ઇકબાલ અને ઇન્તેઝામિયા સમિતિના અધિકારીઓ મુખ્ય ભૂમિકામાં હતા. એવો આરોપ છે કે સંભલ જામા મસ્જીદની ઇન્તેઝામિયા કમિટીએ સાથે મળીને કાવતરું ઘડ્યું હતું. ૨૨ નવેમ્બરના રોજ નમાઝીઓને સંબોધતા, સાંસદ ઝિયા-ઉર-રહેમાન બર્કે ભડકાઉ ભાષણ આપ્યું હતું. તેમણે કહ્યું હતું કે, ‘પોલીસ પ્રશાસન સરકાર દ્વારા અમને દબાવવામાં આવશે નહીં, અરે અમે આ દેશના માલિક છીએ, નોકર નથી, ગુલામ નથી’. હું ખુલ્લેઆમ કહી રહ્યો છું કે, મસ્જીદ હતી, મસ્જીદ છે, ઇન્શા-અલ્લાહ મસ્જીદ કયામત સુધી રહેશે. અયોધ્યામાં જે રીતે અમારી મસ્જીદ છીનવી લેવામાં આવી હતી, અમે તે અહીં થવા દઈશું નહીં.’આ રિપોર્ટ પહેલા રાજ્ય કેબિનેટ સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવશે. કેબિનેટની મંજૂરી મળ્યા પછી, તેને આગામી વિધાનસભા સત્ર દરમિયાન ગૃહમાં મૂકવામાં આવશે. એવું માનવામાં આવે છે કે રિપોર્ટમાં હિંસાના કારણો, વહીવટની ભૂમિકા, ગુપ્તચર તંત્રની નિષ્ફળતા અને ભવિષ્યમાં આવી પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરવા માટેના સૂચનો પણ શામેલ છે.હિંસા પછી તરત જ ત્રણ સભ્યોની સમિતિને આ અહેવાલ તૈયાર કરવાની જવાબદારી સોંપવામાં આવી હતી. સમિતિએ સ્થળ પર જઈને વહીવટી અધિકારીઓ, સ્થાનિક લોકો અને પીડિત પરિવારો સાથે વાત કરી અને ઘટનાની સંપૂર્ણ તપાસ કરી.
