ગુજરાત સરકાર દ્વારા સુપ્રીમ કોર્ટને જણાવ્યું હતું કે, જસ્ટિસ જી. ટી. નાણાવટીની આગેવાની હેઠળની તપાસ પેનલ, જેણે ૨૦૦૨ના ગોધરા ટ્રેન સળગાવ્યા પછી તરત જ સાંપ્રદાયિક હિંસા રોકવા માટે રાજ્ય દ્વારા લેવાયેલા પગલાંની તપાસ કરી હતી, તે નિષ્કર્ષ પર આવ્યું હતું કે “તમામ વાજબી પગલાં” તે સમયે વહીવટી તંત્ર દ્વારા લેવામાં આવ્યા હતા.
સોલિસિટર જનરલ તુષાર મહેતા, ગુજરાત સરકાર તરફથી સુપ્રિમ કોર્ટમાં હાજર થયા હતા. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, તપાસ પંચે તેના અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું કે, “કોમી હિંસાના ઇતિહાસને ધ્યાનમાં રાખીને સરકાર અને પોલીસ વિભાગ દ્વારા તમામ વાજબી પગલા લેવામાં આવ્યા હતા”.
અદાલતે રમખાણોમાં માર્યા ગયેલા કોંગ્રેસના દિવંગત સાંસદ એહસાન જાફરીની પત્ની ઝાકિયા જાફરી દ્વારા દાખલ કરાયેલી અપીલની સુનાવણી કરી રહી હતી, જેમાં એક વિશેષ દ્વારા દાખલ કરાયેલા ક્લોઝર રિપોર્ટને સ્વીકારવાના અમદાવાદની મેટ્રોપોલિટન મેજિસ્ટ્રેટ કોર્ટના નિર્ણયને યથાવત રાખવાના ગુજરાત હાઈકોર્ટના આદેશને પડકાર્યો હતો. તપાસ ટીમ (એસઆઇટી) રાજ્યના તત્કાલિન મુખ્યમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી અને અન્ય લોકોને રમખાણો સંબંધિત કેસમાં ક્લીનચીટ આપી રહી છે.
તુષાર મહેતાએ પોતાની દલીલમાં જણાવ્યું હતું કે, તેઓએ મોટા પ્રમાણમાં દસ્તાવેજા એકત્ર કર્યા અને એક નિષ્કર્ષ પર આવ્યા કે, નિયમિત પોલીસ દળને એલર્ટ પર મૂકવામાં આવ્યું હતું, જેઓ રજા પર છે તેમને તાત્કાલિક જાડાવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું, રેપિડ એક્શન ફોર્સ અને સીઆરપીએફની તૈનાત કરવા તરફ પણ ધ્યાન દોરવામાં આવ્યું હતું. ૨૮ ફેબ્રુઆરી, ૨૦૦૨ના રોજ જે બન્યું તે અભૂતપૂર્વ હતું તે દર્શાવતા, તેમણે કહ્યું કે, દોષિતોને મુખ્ય ન્યાયાધીશની પસંદગી પર નિયુક્ત કરાયેલા ન્યાયાધીશો દ્વારા દોષિત ઠેરવવામાં આવ્યા હતા.
એક્ટિવિસ્ટ તિસ્તા સેતલવાડ જાફરી મામલામાં અરજદાર નંબર ૨ હોવાનો નિર્દેશ કરતાં મહેતાએ જણાવ્યું હતું કે “અરજી નંબર ૧ ના નામે, અરજદાર નંબર ૨ કેસ ગરમ રાખવા માગે છે. આ ન્યાયની કપટ હશે, જેને કોર્ટ કદાચ મંજૂરી ન આપે.”જાફરી તરફથી હાજર રહેલા વરિષ્ઠ વકીલ કપિલ સિબ્બલે રજૂઆતનો અપવાદ લીધો હતો અને નિર્દેશ કર્યો હતો કે, ૨૦૦૩માં, SCએ ૯ ટ્રાયલ પર સ્ટે આપવાનું અસાધારણ પગલું ભર્યું હતું, પરંતુ દલીલ એ છે કે બધું બરાબર હતું.જે બાદ રાષ્ટ્રીય માનવ અધિકાર પંચ સુપ્રીમ પાસે આવ્યું હતું. આ રીતે અપીલ કરનાર (સેતલવાડ) આનો ભાગ બન્યો, કારણ કે, તેણીએ એનએચઆરસી સાથે કામ કર્યું હતું, એમિકસ ક્યુરી સાથે કામ કર્યું હતું, આ કોર્ટમાં કાર્યવાહીમાં હાજર થયા હતા.એસઆઇટીએ ક્યારેય વાંધો લીધો નથી.
સિબ્બલે ઉમેર્યું હતું કે, અચાનક તેનું કેરેક્ટર ધૂંધળું થઈ રહ્યું છે. ગુજરાત સરકાર દ્વારા અગાઉની સુનાવણીની તારીખે સેતલવાડની એનજીઓને મળેલા ભંડોળના કથિત દુરુપયોગનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો. આના પર સિબ્બલે કહ્યું કે, આમાંથી કેટલાક મને આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ દ્વારા આપવામાં આવેલા પુરસ્કારો હતા. દાતાઓમાંથી કોઈએ ક્યારેય ફરિયાદ કરી નથી, માત્ર ભારત સરકારે ફરિયાદ કરી છે અને ભંડોળનો કથિત દુરુપયોગનું કારણ જાવાનું બાકી છે.
સિબ્બલે વધુમાં સવાલો કરતા જણાવ્યું કે, “જા ગુજરાતમાં બધુ જ અંધકારમય હતું, તો NHRC શા માટે ટ્રાયલ ટ્રાન્સફર માંગશે? કેવી રીતે સર્વોચ્ચ અદાલત દ્વારા નિયુક્ત SIT ‘તહેલકા’ મેગેઝિન દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા સ્ટિંગ ઓપરેશનની ટેપને “અવિશ્વસનીય” તરીકે ફગાવી શકે છે. આ ટેપના આધારે લોકોને દોષિત ઠેરવવામાં આવ્યા છે.
આ સાથે કપિલ સિબ્બલે જણાવ્યું હતું કે, “જા તમે આગ લગાડશો, તો વાસણ ઉકળશે. જા તમે આગ લગાડતા રહેશો, તો વાસણ ઉકળતું રહેશે. આવું જ થઈ રહ્યું છે” આ ઉપરાંત કપિલ સિબ્બલે કોર્ટનું ધ્યાન દોર્યું કે, કેટલાક વરિષ્ઠ પોલીસ અધિકારીઓએ નફરતભર્યા ભાષણ માટે ‘સંદેશ’ અખબાર પર કાર્યવાહી કરવાની ભલામણ કરી હતી. એસઆઈટી શા માટે કાર્યવાહી કરી રહી નથી? તેથી જ મેં કહ્યું કે, આ સંપૂર્ણપણે ભ્રષ્ટ છે. જેણે કાર્યવાહીની ભલામણ કરી હતી, તે તમામ લોકો આજે કટઘરામાં છે. અને આ તમામ આરોપીઓ મુક્ત છે.”
કપિલ સિંબ્બલે જણાવ્યું હતું કે, SIT કહે છે કે ૨૦૦૦ દ્વેષપૂર્ણ ભાષણના કેસમાં કાર્યવાહી કરવામાં આવી રહી છે. તે કેસોની સ્થિતિ શું છે? આપણી આ સામગ્રી માટે તે કેવી રીતે સુસંગત છે. જ્યારે VH કહે છે કે, ‘ખૂન કા બદલા ખૂન’, ત્યારે તેમની ધરપકડ કેમ કરવામાં આવતી નથી?
