(એ.આર.એલ),નવીદિલ્હી,તા.૩
કોઈ પણ મુદ્દો હોય, તે કોઈપણ ક્ષેત્ર સાથે સંબંધિત હોય. કારોબારીનું કાર્યક્ષેત્ર હોય કે ધારાસભાનું, પીઆઈએલના નામે સીધી સુપ્રીમ કોર્ટમાં અપીલ કરવામાં આવે તેવો ટ્રેન્ડ બની ગયો છે. ઘણી વખત, આવી પીઆઈએલમાં જાહેર હિતને બદલે વધુ પ્રચાર સ્ટંટનો સમાવેશ થાય છે. સમયાંતરે, સુપ્રીમ કોર્ટ પણ આવી પીઆઇએલ દાખલ કરનારાઓને દંડ અથવા કડક ઠપકો આપે છે. હવે એક તાજેતરનો કિસ્સો જુઓ. અંધશ્રદ્ધાનો અંત લાવવાની માગણી કરતી જાહેર હિતની અરજી સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરવામાં આવી હતી. સર્વોચ્ચ અદાલતે અરજી સ્વીકારવાનો ઇનકાર કરતા કહ્યું કે તેની પાસે દરેક રોગની દવા નથી, ત્યારબાદ અરજદારે તેને પાછી ખેંચી લીધી.
સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરાયેલી પીઆઈએલમાં સરકારને અંધશ્રદ્ધા દૂર કરવા માટે પગલાં લેવાનો નિર્દેશ આપવાની માંગ કરવામાં આવી હતી. ન્યાયાધીશોએ કહ્યું કે કોર્ટ નક્કી કરી શકતી નથી કે લોકોમાં વૈજ્ઞાનિક સ્વભાવ કેવી રીતે વિકસાવવો. આ જાહેર હિતની અરજી પ્રખ્યાત વકીલ અÂશ્વની ઉપાધ્યાય દ્વારા દાખલ કરવામાં આવી હતી. તેમણે કહ્યું કે દર વર્ષે સેંકડો લોકો અંધશ્રદ્ધાને કારણે જીવ ગુમાવે છે. તેમણે કોર્ટને વિનંતી કરી કે લોકોમાં વૈજ્ઞાનિક વલણ વિકસાવવા માટે સરકારોને પગલાં લેવાનો નિર્દેશ આપે.
મુખ્ય ન્યાયાધીશ ચંદ્રચુડની અધ્યક્ષતાવાળી બેંચે કહ્યું કે કોર્ટના આદેશથી લોકોમાં વૈજ્ઞાનિક સ્વભાવનો વિકાસ થઈ શકે નહીં. બેન્ચે કહ્યું, ‘શાળાઓમાં વિદ્યાર્થીઓને શું શીખવવું જાઈએ તે અમે નિર્દેશ કરીશકતા નથી. આ સરકારના શિક્ષણ વિભાગના નિષ્ણાતોના નીતિ ક્ષેત્ર હેઠળ આવે છે.સીજેઆઇએ કહ્યું, ‘વિદ્યાર્થીઓ પહેલાથી જ અભ્યાસના ખૂબ જ વિગતવાર અભ્યાસક્રમોનો બોજા છે. અમે તેને ન્યાયિક આદેશ દ્વારા વધારી શકતા નથી.જ્યારે અરજદારે કહ્યું કે તે સામાજિક સુધારણા માટેની સાચી પીઆઈએલ છે, ત્યારે સીજેઆઈએ કહ્યું, ‘કોઈ વ્યક્ત બંધારણીય અદાલતોમાં પીઆઈએલ દાખલ કરીને સમાજ સુધારક બની શકતો નથી. અંધશ્રદ્ધા સામે લોકોને શિક્ષિત કરવા માટે તમે પાયાના સ્તરે કામ કરી શકો છો. ઉપાધ્યાય દ્વારા કોર્ટને મનાવવાના તમામ પ્રયાસો નિષ્ફળ ગયા, ત્યારબાદ તેમણે તેમની અરજી પાછી ખેંચી લીધી.
