દર પાંચ વર્ષે સત્તા પરિવર્તનનો ટ્રેન્ડ ઝારખંડમાં બે દાયકાથી ચાલી રહ્યો છે. બીજેપીના નેતૃત્વમાં એનડીએ ગઠબંધન આ પરંપરાને જાળવી રાખવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે, જ્યારે જેએમએમ-કોંગ્રેસ ગઠબંધન સત્તા પરિવર્તનની પરંપરાને તોડીને નવો ઈતિહાસ રચવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. સીએમ હેમંત સોરેન પોતાની સત્તા ટકાવી રાખવા માટે તમામ શક્ય પ્રયાસો કરી રહ્યા છે, પરંતુ સમગ્ર જવાબદારી કોંગ્રેસ પર છે. જો કોંગ્રેસ તેની સીટોના ક્વોટા પર સારો દેખાવ નહીં કરે તો હેમંત સોરેન માટે પોતાની સીટ જાળવી રાખવી આસાન નહીં હોય.
ઝારખંડ વિધાનસભા ચૂંટણીના પ્રથમ તબક્કામાં ૪૩ બેઠકો બાદ હવે બુધવારે બીજા તબક્કામાં ૩૮ બેઠકો પર મતદાન થઈ રહ્યું છે. બીજા તબક્કામાં જે ૩૮ બેઠકો પર ચૂંટણી યોજાઈ છે તેમાંથી કોંગ્રેસ માત્ર ૧૩ બેઠકો પર ચૂંટણી લડી રહી છે. કોંગ્રેસને માત્ર તેની વિશ્વસનીયતા જાળવવાના પડકારનો સામનો કરવો પડતો નથી પરંતુ હેમંત સોરેનની વાપસીની જવાબદારી પણ છે. આવી સ્થિતિમાં જોવાનું એ રહે છે કે શું કોંગ્રેસ તેની ક્વોટાની બેઠકો પર ભાજપને ટક્કર આપી શકશે?
બુધવારે વિધાનસભા ચૂંટણીના બીજા તબક્કામાં જે ૩૮ બેઠકો માટે મતદાન ચાલી રહ્યું છે, તેમાંથી ભાજપ પાસે ૩૩ બેઠકો પર ઉમેદવારો છે જ્યારે તેનો સહયોગી AJSU ૫ બેઠકો પર ચૂંટણી લડી રહ્યો છે. તે જ સમયે, જેએમએમએ બીજા તબક્કામાં ૨૦ બેઠકો પર તેના ઉમેદવારો ઉભા કર્યા છે અને તેની સહયોગી કોંગ્રેસ ૧૩ બેઠકો પર ચૂંટણી લડી રહી છે. આ સિવાય ઇત્નડ્ઢએ બે સીટો પર ઉમેદવારો ઉભા રાખ્યા છે જ્યારે CPIM એ ૩ સીટો પર પોતાના ઉમેદવારો ઉભા રાખ્યા છે.
ઝારખંડ ચૂંટણીના બીજા તબક્કામાં ૧૭ સીટો પર ભાજપ અને જેએમએમ વચ્ચે જ્યારે ૧૧ સીટો પર કોંગ્રેસ અને ભાજપ વચ્ચે મુકાબલો છે. ત્રણ બેઠકો પર એજેએસયુ અને જેએમએમ વચ્ચે અને ત્રણ બેઠકો પર પુરુષ અને ભાજપ વચ્ચે લડાઈ છે. આરજેડીએ બંને બેઠકો પર ભાજપના ઉમેદવારો સાથે મુકાબલો કરવાનો છે.
બીજા તબક્કામાં કોંગ્રેસ જે ૧૩ બેઠકો પર ચૂંટણી લડી રહી છે તેમાંથી હાલમાં તેની પાસે ૮ બેઠકો છે અને ૨૦૧૯માં ૯ ધારાસભ્યો ચૂંટાયા હતા. એક ધારાસભ્યએ તેમનું સભ્યપદ ગુમાવ્યું છે. કોંગ્રેસ સામે પડકાર છે કે તેણે જીતેલી બેઠકો જાળવી રાખવી. કોંગ્રેસના બે વર્તમાન પ્રધાનો અને એ જ સરકારના બે ભૂતપૂર્વ પ્રધાનોનો લિટમસ ટેસ્ટ પણ આ તબક્કામાં થવાનો છે. આ જાદુઈ આંકડો હાંસલ કરવો એ કોંગ્રેસ માટે મોટો પડકાર છે. કારણ કે ભાજપે કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ નેતાઓ સામે મજબૂત ઉમેદવારો ઉભા રાખ્યા છે, જેના કારણે મુકાબલો ઘણો રસપ્રદ બની ગયો છે.
બીજા તબક્કામાં કોંગ્રેસ માટે ઘણી બેઠકો મહત્વની છે. હેમંત સરકારમાં કોંગ્રેસના ક્વોટા મંત્રીઓ ડા. ઈરફાન અંસારી અને દીપિકા પાંડે સિંહ પાસે વિધાનસભાની બેઠકો છે. મંત્રી ઈરફાન અંસારી જામતારા તરફથી હેટ્રિક ફટકારવા મેદાનમાં ઉતર્યા છે જ્યારે દીપિકા પાંડે સિંહ મહાગામા તરફથી બીજી જીત માટે પ્રયાસ કરી રહી છે. તમામની નજર પૂર્વ મંત્રી અને ધારાસભ્ય દળના નેતા આલમગીર આલમના વિસ્તાર પાકુર સીટ પર છે. આલમ જેલમાં ગયા બાદ તેની પત્ની આ સીટ પરથી નસીબ અજમાવી રહી છે.
પૂર્વ મંત્રી બાદલ પત્રલેખ પણ જારમુન્ડી સીટ પરથી હેટ્રિક ફટકારવાના તમામ શક્ય પ્રયાસો કરી રહ્યા છે. આ ઉપરાંત પોદૈયાહાટથી પ્રદીપ યાદવ, ખિજરીથી રાજેશ કછપ, બર્મોથી અનૂપ સિંહ, ઝરિયાથી પૂર્ણિમા નીરજ સિંહ, માંડુથી જયપ્રકાશ ભાઈ પટેલ ફરી એકવાર મેદાનમાં છે. પૂર્વ ધારાસભ્ય મમતા દેવી ફરી એકવાર રામગઢ સીટ પરથી પોતાનું નસીબ અજમાવી રહી છે, કારણ કે એક કેસમાં દોષી ઠેરવવામાં આવ્યા બાદ તેણે ધારાસભ્ય પદ ગુમાવ્યું હતું. કોંગ્રેસ ૨૦૧૯માં બાઘમારા બેઠક પરની ચૂંટણી માત્ર એક હજારથી વધુ મતોના અંતરથી હારી ગઈ હતી. અહીં ફરી એકવાર કોંગ્રેસના કાર્યકારી અધ્યક્ષ જલેશ્વર મહતો ચૂંટણી જંગમાં ઉતર્યા છે. જલેશ્વર મહતો આ વિસ્તારમાંથી ચૂંટણી જીત્યા બાદ મંત્રી પણ રહી ચૂક્યા છે.ઝારખંડના રાજકારણમાં સંથાલ પરગણા ક્ષેત્રની ૧૮ બેઠકો મહત્વપૂર્ણ રહી છે, જેણે રાજ્યમાં સત્તાની સ્થિતિ અને દિશા નક્કી કરી હતી. વર્તમાન સરકારમાં સીએમથી લઈને વિધાનસભા અધ્યક્ષ અને ઘણા મંત્રીઓ સંથાલ પરગણા વિસ્તારમાંથી આવે છે. સંથાલ પરગણા જેએમએમનો ગઢ રહ્યો છે, અહીં એનડીએ ગઠબંધન હંમેશા પાછળ રહ્યું છે. ૨૦૦૯ની ચૂંટણીની વાત કરીએ તો સંથાલ પરગણા વિભાગમાં એનડીએ ગઠબંધનને ૧૮માંથી માત્ર ૨ બેઠકો મળી હતી જ્યારે ગઠબંધનને ૧૬ બેઠકો મળી હતી.
