સુપ્રીમ કોર્ટે આદેશ આપ્યો છે કે દિલ્હી-એનસીઆરમાં ૧૨મા સુધીના તમામ વર્ગો ઓનલાઈન મોડમાં રહેશે. તમને જણાવી દઈએ કે ૧૦મા અને ૧૨મા ધોરણને છોડીને દિલ્હીમાં અન્ય તમામ ક્લાસ પહેલાથી જ ઓનલાઈન મોડમાં થઈ ગયા હતા. પરંતુ હવે સર્વોચ્ચ અદાલતે ૧૦મા અને ૧૨મા ધોરણને બંધ કરીને તેમને ઓનલાઈન મોડમાં ચલાવવાનો આદેશ આપ્યો છે.
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે અમે દ્ગઝ્રઇ પ્રદેશની તમામ સરકારોને જીઆરએપી ૪નો કડક અમલ કરવાનો નિર્દેશ આપીએ છીએ.જીઆરપી ૪ હેઠળ જરૂરી કાર્યવાહી પર નજર રાખવા માટે તમામ રાજ્યો તરત જ ટીમો બનાવશે.એનસીઆર રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્ર સરકારે તરત જ ગ્રુપ ૪ માં આપવામાં આવેલા પગલાઓ પર નિર્ણય લેવો જોઈએ અને તેને આગામી સુનાવણી પહેલા અમારી સમક્ષ મૂકવો જોઈએ.
સુપ્રીમે કહ્યું કે દિલ્હી સરકાર અને અન્ય સરકારોને ગ્રુપ ૪ માટે ફરિયાદ નિવારણ પ્રણાલી સ્થાપિત કરવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે.સીએકયુએમ ફરિયાદોને તાત્કાલિક સંબોધિત કરો. કોર્ટે કહ્યું કે અમે સ્પષ્ટ કરીએ છીએ કે ગ્રુપ ૪નો અમલ આ કોર્ટના આગળના આદેશો સુધી ચાલુ રહેશે, પછી ભલે એકયુઆઇ ૪૫૦ થી નીચે જાય. સાથે જ કહ્યું કે તમામ રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકારોએ ગુરુવાર સુધીમાં તેમની એફિડેવિટ ફાઇલ કરવી જોઈએ.
તમને જણાવી દઈએ કે દિલ્હીમાં વાયુ પ્રદૂષણ ખતરનાક સ્તરે પહોંચી ગયું છે. સોમવારે એકયુઆઇ ૪૮૧ નોંધાયો હતો. તેને ધ્યાનમાં રાખીને રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં આજથી જીઆરએપી-૪ લાગુ કરવામાં આવ્યો છે. રવિવારે એકયુઆઇ ૪૫૦ પર પહોંચ્યા પછી જીઆરએપી ૪ લાગુ કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ આજે સવારે પરિસ્થિતિ વધુ વણસી ગઈ હતી અને એકયુઆઇ ૫૦૦ નોંધાયો હતો અને દ્વારકા અને નજફગઢ સહિત ઘણા સ્થળોની નજીક હતો. તે જ સમયે, એનસીઆરની સ્થિતિ પણ આવી જ છે. એકયુઆઇ નોઈડામાં ૩૮૪, ગાઝિયાબાદમાં ૪૦૦, ગુરુગ્રામમાં ૪૪૬ અને ફરીદાબાદમાં ૩૩૬ નોંધાયું હતું.
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે દિલ્હી અને એનસીઆર રાજ્યોએ પ્રદૂષણ ઘટાડવા માટે જીઆરએપી સ્ટેજ ૪ હેઠળ તાત્કાલિક તમામ જરૂરી પગલાં લેવા પડશે. કોર્ટે તમામ રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્ર સરકારને આ પગલાંને લાગુ કરવા અંગે તાત્કાલિક નિર્ણય લેવા અને આગામી સુનાવણી પહેલાં કોર્ટમાં તેનો અહેવાલ રજૂ કરવા જણાવ્યું હતું.
સુપ્રીમ કોર્ટે નિર્દેશ આપ્યો છે કે તમામ એનસીઆર રાજ્યો તાત્કાલિક એક વિશેષ ટીમની રચના કરશે, જે જીઆરએપી સ્ટેજ ૪ હેઠળ થઈ રહેલા કામ પર નજર રાખશે. આ ટીમ સુનિશ્ચિત કરશે કે તમામ પગલાં કડક અને સંપૂર્ણ રીતે અમલમાં છે.
સુપ્રીમ કોર્ટમાં, દિલ્હી સરકારના વકીલે કોર્ટને કહ્યું કે ૧ થી ૫ ના વર્ગો પહેલાથી જ બંધ છે, જ્યારે ૫ થી ૯ ના વર્ગો ઓનલાઈન ચાલી રહ્યા છે. જોકે, ધોરણ ૧૦ અને ૧૨ના વિદ્યાર્થીઓને બોર્ડની પરીક્ષાના કારણે શાળાએ આવવું પડે છે. એડવોકેટ ગોપાલ શંકર નારાયણને કોર્ટને જણાવ્યું કે બાંધકામ પર પ્રતિબંધ હોવા છતાં સુપ્રીમ કોર્ટ પરિસરમાં પથ્થરો તોડવામાં આવી રહ્યા છે, જેના કારણે ધૂળનું પ્રદૂષણ વધી રહ્યું છે.
આ સિવાય કોર્ટને કહેવામાં આવ્યું હતું કે દિલ્હીમાં ટ્રકોના પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ છે, ફક્ત આવશ્યક સેવાઓ વહન કરતી ટ્રકોને જ મંજૂરી આપવામાં આવી છે. કોર્ટે પૂછ્યું કે તે કેવી રીતે સુનિશ્ચિત કરવામાં આવે છે કે પ્રવેશતી ટ્રક ફક્ત આવશ્યક સેવાઓ માટે જ છે. દિલ્હી સરકારના વકીલે કહ્યું કે ટ્રાફિક પોલીસ આ ચેકિંગ કરે છે અને તેમની પાસે આવશ્યક સેવાઓની યાદી છે જેની ટ્રકોને છૂટ આપવામાં આવી છે.
વકીલ ગોપાલ શંકર નારાયણને કહ્યું કે જીઆરએપી સ્ટેજ ૪માં પણ ઘણા નિર્ણયો સરકારની વિવેકબુદ્ધિ પર આધાર રાખે છે, જેમ કે શાળાઓ બંધ કરવાનો નિર્ણય. તેમણે કહ્યું કે ગંભીર પ્રદૂષણની આવી સ્થિતિમાં આ નિર્ણય સરકાર પર છોડી શકાય નહીં અને તેનો તાત્કાલિક અમલ થવો જોઈએ.
દેશની રાજધાની દિલ્હીની હવા હજુ પણ ‘ઝેરી’ છે. આ અંગે સોમવારે દિલ્હીની આમ આદમી પાર્ટીની સરકારમાં પર્યાવરણ મંત્રી ગોપાલ રાયે બેઠક બોલાવી હતી. તેમણે ગ્રેપ-૪ નિયમના કડક અમલ માટે વિચાર-વિમર્શ કર્યો. આ પછી, એક પ્રેસ કોન્ફરન્સ યોજવામાં આવી હતી, જેમાં કેન્દ્ર સરકાર પર આક્ષેપો પણ કરવામાં આવ્યા હતા.
તેમણે કેન્દ્ર સરકાર પર પણ આરોપ લગાવ્યા. તેમણે કહ્યું કે અડધો દેશ પ્રદૂષણની લપેટમાં છે અને કેન્દ્ર સરકારના મંત્રીઓ મૌન છે. ગોપાલ રાયે કહ્યું કે, સમગ્ર ઉત્તર ભારત આજે ગંભીર પ્રદૂષણની ઝપેટમાં છે. વૃદ્ધોને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડી રહી છે. બાળકોની શાળાઓ બંધ કરવી પડી રહી છે. જનજીવન પર નકારાત્મક અસર પડી રહી છે. સમગ્ર ઉત્તર ભારત પ્રદૂષણની ઝપેટમાં છે અને કેન્દ્ર સરકાર સૂઈ રહી છે. ખબર નથી કે કેન્દ્રીય પર્યાવરણ મંત્રી ક્યાં ચુપચાપ બેઠા છે?
ગોપાલ રાયે કહ્યું કે, જ્યારે અડધો દેશ પ્રદૂષણની લપેટમાં છે અને બધાએ સાથે મળીને કામ કરવાનો સમય આવી ગયો છે ત્યારે કેન્દ્ર સરકારના મંત્રીઓ મૌન છે. અમારી સરકારે પંજાબમાં ડૂબી જવાની ઘટનાઓમાં ઘટાડો કર્યો છે. અમે તેને ૪૭ હજારથી ઘટાડીને ૮ હજાર પર લાવ્યા છીએ. પરંતુ, ભાજપ સરકારમાં કેસ વધી રહ્યા છે. બનાવો ૧૫૦૦ થી ૨૫૦૦ સુધી વધે છે.
ગોપાલ રાયે કહ્યું કે ૩ મહિના બાદ આજદિન સુધી બેઠક બોલાવવામાં આવી નથી. કેન્દ્ર સરકાર કેટલી ગંભીર છે, બેઠક યોજાશે કે નહીં તેનો જવાબ હજુ આવ્યો નથી. તમે ક્યાં સુધી પ્રદૂષણથી પીડિત લોકોને અડ્યા વિના છોડી શકો છો? ન તો તમે કામ કરશો અને ન કરવા દેશો. ઘરેથી કામ કરવા અંગે ગોપાલ રાયે કહ્યું કે તેઓ સુપ્રીમ કોર્ટનો આદેશ વાંચીને નિર્ણય લેશે. ઓડ-ઈવનના અમલીકરણ અંગે તેમણે કહ્યું કે અમે અત્યારે મોનિટરિંગ કરી રહ્યા છીએ અને જરૂરી પગલાં લઈશું.ગોપાલ રાયે કહ્યું કે નિષ્ણાતો કહે છે કે આનો કોઈ ઉકેલ નથી. અમારે તે કરવાનું છે અને કેન્દ્ર સરકારને મંજૂરી આપવી પડશે પરંતુ બેઠક થશે ત્યારે નિર્ણય લેવામાં આવશે. કાનપુરના વૈજ્ઞાનિકો જણાવશે કે કૃત્રિમ વરસાદ કેવી રીતે થશે. અમે તમને ખર્ચ વિશે જણાવીશું પરંતુ કેન્દ્ર સરકાર અઢી મહિનાથી કંઈ કહી રહી નથી.
