(એચ.એસ.એલ),પટણા,તા.૨૫
બિહારમાં ચાર વિધાનસભા ક્ષેત્રોની ચૂંટણીમાં ભાજપે માત્ર સૌથી વધુ ફાયદો કરાવ્યો નથી પરંતુ ગઠબંધનની રાજનીતિમાં પણ તેની આભાને ખૂબ જ વિસ્તૃત કરી છે. રાજકીય વર્તુળોમાં આ બાબતને બહુ ગંભીરતાથી લેવામાં આવી રહી નથી, પરંતુ એનડીએના રાજકારણમાં કંઈક નવું થવાના સંકેત દેખાઈ રહ્યા છે. તર્ક સામે આવી રહ્યો છે કે બિહાર વિધાનસભામાં સૌથી મોટી પાર્ટી બનેલી ભાજપ દબાણની રાજનીતિ અને સંખ્યાબળના આધારે વધુમાં વધુ બેઠકો પર ચૂંટણી લડવા માટે મક્કમ કેમ નથી થઈ શકતી?
બિહારમાં વિધાનસભા પેટાચૂંટણીના પરિણામો બાદ બિહાર વિધાનસભામાં ધારાસભ્યોની સંખ્યામાં ફેરફાર થયો છે. ચાર વિધાનસભા પેટાચૂંટણી બાદ ભાજપને સૌથી વધુ ફાયદો થયો છે. ૨૪૩ સભ્યોની બિહાર વિધાનસભામાં એનડીએ પાસે હવે ૧૩૭ ધારાસભ્યો છે, જ્યારે વિપક્ષ પાસે ૧૦૬ ધારાસભ્યો બાકી છે. એનડીએની વાત કરીએ તો ભાજપ ગૃહમાં સૌથી મોટી પાર્ટી બની ગઈ છે. ૭૮ ધારાસભ્યો સાથે ભાજપ હવે ૮૦ ધારાસભ્યો સાથેનો પક્ષ બની ગયો છે. બિહાર વિધાનસભામાં કુલ ૨૪૩ સીટો છે. હાલમાં ભાજપ પાસે ૮૦,રાજદ પાસે ૭૭,જદયુ પાસે ૪૫, કોંગ્રેસ પાસે ૧૯,સીપીઆઇ એમએલ પાસે ૧૧,હમ પાસે ૪,સીપીઆઇ એમ પાસે ૨,સીપીઆઇ પાસે ૨,એઆઇએમઆઇએમ પાસે ૧ અને ૨ અપક્ષ ધારાસભ્ય છે
બિહારના મુખ્યમંત્રી નીતીશ કુમારે ગઠબંધનની રાજનીતિમાં ઘણી વખત પોતાનો દબદબો જાળવી રાખ્યો છે. ૨૦૨૦ વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામો દરમિયાન, જનતા દળ (યુ) ત્રીજા પક્ષ હોવા છતાં, નીતિશ કુમાર મુખ્યમંત્રી બન્યા. આગામી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ‘મોટા ભાઈ’ની ભૂમિકા ભજવવા માટે ત્નડ્ઢેં ફરી એકવાર સક્રિય થઈ ગયું છે. ખાસ કરીને લોકસભા ચૂંટણી ૨૦૨૪ના પરિણામો બાદ જનતા દળ (યુ)એ લોકસભા ચૂંટણીમાં સ્ટ્રાઈક રેટની વાત કરીને ભાજપ પર દબાણ બનાવવાનું શરૂ કર્યું. તે પછી, જેડીયુ નેતૃત્વની દલીલ એવો પ્રચાર કરવામાં આવી રહી હતી કે લોકસભા ચૂંટણીમાં ૧૬ લોકસભા બેઠકો પર લડ્યા બાદ તેણે ૧૨ બેઠકો જીતી. પરંતુ, ભાજપે ૧૭ બેઠકો પર ચૂંટણી લડી હતી અને ૧૨ પર જીત મેળવી હતી. આ સ્ટ્રાઈક રેટને ટાંકીને જેડીયુએ આગામી બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ૧૨૦ સીટો પર ચૂંટણી લડવાનું લક્ષ્ય નક્કી કરીને ભાજપને ટેન્શન આપ્યું હતું. પરંતુ હરિયાણાની જીત બાદ નીતિશ કુમાર ટેન્શનમાં જાવા મળ્યા હતા. નીતિશ કુમાર ગયા મહિને દરભંગા અને જમુઈની મુલાકાત દરમિયાન પીએમના ચરણ સ્પર્શ કરતા જાવા મળ્યા હતા. ઝારખંડમાં ભાજપની સરકાર નહીં બને તો એનડીએના તમામ સહયોગીઓ દબાણમાં નહીં આવે.
મહારાષ્ટ્રમાં ઈતિહાસની સૌથી મોટી જીત નોંધાવ્યા બાદ ભાજપે પણ પોતાની રણનીતિ બદલી છે. મહારાષ્ટÙની ૨૮૮ વિધાનસભા બેઠકોમાંથી, મહાયુતિ ૨૨૮, મહાવિકાસ આઘાડી ૪૭ અને અન્ય ૧૩ બેઠકો જીતવામાં સફળ રહી હતી. જ્યારે ભાજપે મહાગઠબંધનમાં ૧૩૨ બેઠકો જીતી હતી, શિવસેના, જે મુખ્ય પ્રધાન એકનાથ શિંદેના નેતૃત્વમાં પ્રથમ વિધાનસભા ચૂંટણી લડી રહી છે, તેણે ૫૫ બેઠકો જીતી હતી અને અજિત પવારની એનસીપીએ ૪૧ બેઠકો જીતી હતી. હવે આ પરિણામ પછી બંધારણીય અધિકારોની વાત શરૂ થઈ છે.
૧૩૨ સીટોના આધારે દેવેન્દ્ર ફડણવીસને સીએમ બનાવવાની ભાજપમાં ચર્ચા ચાલી રહી છે. જા કે હજુ નિર્ણય લેવાનો બાકી છે. તેમ છતાં ભાજપે દબાણની રાજનીતિ શરૂ કરી છે. કોઈપણ રીતે, હિન્દી પટ્ટામાં ભાજપને રાજસ્થાન, મધ્યપ્રદેશ અને છત્તીસગઢમાં અણધારી જીત મળી છે. તેની અસર હરિયાણા વિધાનસભા ચૂંટણીમાં પણ જાવા મળી હતી.
હવે બિહારમાં યોજાયેલી પેટાચૂંટણીમાં બંને બેઠકો જીત્યા બાદ બિહાર ભાજપનું મનોબળ ઉંચુ છે. આવી સ્થિતિમાં બિહાર વિધાનસભામાં સીમિત દાયરામાં જ સોદાબાજીની રાજનીતિ શક્ય બનશે. શક્ય છે કે વિધાનસભામાં સૌથી મોટો પક્ષ હોવાના કારણે તે વધુ બેઠકો પર ચૂંટણી લડવાની શરત મૂકે તો અતિશયોક્તિ નહીં ગણાય. રાજકારણમાં બધું જ શક્ય છે.
