એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (એડીઆર)ના રિપોર્ટમાં ખુલાસો થયો છે કે દિલ્હીમાં યોજાયેલી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ધારાસભ્યોએ કેટલા પૈસા ખર્ચ્યા હતા. એડીઆરે દિલ્હીના ૬૯ ધારાસભ્યોના ચૂંટણી રેકોર્ડનું વિશ્લેષણ કર્યા પછી એક અહેવાલ બહાર પાડ્યો છે, જે દર્શાવે છે કે ૬૯ માંથી ૩૧ (૪૫ ટકા) એ તેમના સંબંધિત મતવિસ્તારમાં નિર્ધારિત મર્યાદાના ૫૦ ટકા કરતા ઓછો ચૂંટણી ખર્ચ જાહેર કર્યો છે.
એડીઆર મુજબ, ફેબ્રુઆરીમાં વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ધારાસભ્યો દ્વારા સરેરાશ ખર્ચ ૨૦.૭૯ લાખ રૂપિયા હતો, જે નિર્ધારિત મર્યાદાના ૫૨ ટકા છે. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે પાર્ટીવાર સરેરાશ ચૂંટણી ખર્ચ દર્શાવે છે કે ભાજપના ૪૭ ધારાસભ્યોનો સરેરાશ ખર્ચ ૨૪.૬૮ લાખ રૂપિયા (ખર્ચ મર્યાદાના ૬૧.૭ ટકા) છે, જ્યારે આમ આદમી પાર્ટીના ૨૨ ધારાસભ્યોનો સરેરાશ ખર્ચ ૧૨.૪૮ લાખ રૂપિયા (ખર્ચ મર્યાદાના ૩૧.૨ ટકા) છે.
આ સાથે,એડીઆર રિપોર્ટમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે સૌથી વધુ ખર્ચ કરનારા ટોચના ત્રણ ધારાસભ્યો ભાજપના છે. આમાંથી, આરકે પુરમના અનિલ કુમાર શર્માએ સૌથી વધુ ૩૧.૯૧ લાખ રૂપિયા (મર્યાદાના ૮૦ ટકા), દ્વારકાના પ્રદ્યુમન સિંહ રાજપૂતે ૩૧.૪૪ લાખ રૂપિયા (૭૯ ટકા) અને જનકપુરીના આશિષ સૂદે ૩૦.૬૮ લાખ રૂપિયા (૭૭ ટકા) ખર્ચ કર્યા.
રિપોર્ટ અનુસાર, સૌથી ઓછો ખર્ચ કરનારા ઉમેદવારો આમ આદમી પાર્ટીના હતા. એડીઆરએ જણાવ્યું હતું કે મતિયા મહેલના આલે મોહમ્મદ ઇકબાલે માત્ર ૪.૫૩ લાખ રૂપિયા (૧૧ ટકા), સીમા પુરીના વીર સિંહ ધિંગને ૬.૫ લાખ રૂપિયા (૧૬ ટકા) અને દિલ્હી કેન્ટના વીરેન્દ્ર સિંહ કાદિયાને ૬.૫૪ લાખ રૂપિયા (૧૬ ટકા) ખર્ચ કર્યા હતા.
ચૂંટણી પ્રચાર ભંડોળ ખર્ચના કિસ્સામાં, ૮૮ ધારાસભ્યોએ વાહનો પરના ખર્ચ વિશે માહિતી આપી, જે સૌથી સામાન્ય શ્રેણી છે. સ્ટાર પ્રચારકો સાથે જાહેર સભાઓ અને રેલીઓનું આયોજન કરવું એ પછીનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ વર્ગ હતો, જેમાં ૭૨ ટકા ધારાસભ્યોએ આટલો ખર્ચ કર્યો હતો. અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે અન્ય પ્રદેશોમાં ડિજિટલ પહોંચ વધવા છતાં, ડિજિટલ પ્રમોશન લગભગ સંપૂર્ણપણે ગેરહાજર હતું. ફક્ત એક ધારાસભ્ય (૧ ટકા) એ આ ક્ષેત્રમાં (ડિજિટલ પ્રચાર) ખર્ચ જાહેર કર્યો. આ પરંપરાગત પદ્ધતિઓ પર મજબૂત નિર્ભરતા દર્શાવે છે. ભંડોળની દ્રષ્ટિએ, રાજકીય પક્ષો ચૂંટણી ખર્ચ માટે નાણાંનો મુખ્ય સ્ત્રોત હતા. ધારાસભ્યો દ્વારા એકત્ર કરાયેલા કુલ ભંડોળમાંથી ૭૫ ટકા ભંડોળ પક્ષો તરફથી આવ્યું હતું. લગભગ ૧૧ ટકા ભંડોળ ઉમેદવારોના અંગત સંસાધનોમાંથી આવ્યું હતું, જ્યારે ૧૪ ટકા ભંડોળ વ્યક્તિઓ, કંપનીઓ અને અન્ય સંસ્થાઓ પાસેથી આવ્યું હતું.
૬૯ ધારાસભ્યોમાંથી ૮૦ ટકાએ કહ્યું કે તેમને તેમના રાજકીય પક્ષો તરફથી નાણાકીય સહાય મળી છે, ૫૭ ટકાએ દાન અથવા લોન દ્વારા ભંડોળ એકત્ર કર્યું છે અને ૯૧ ટકાએ તેમના પ્રચાર દરમિયાન વ્યક્તિગત ભંડોળનો ઉપયોગ કર્યો છે. દરમિયાન, રોહિણી મતવિસ્તારના ધારાસભ્ય વિજેન્દ્ર ગુપ્તા (ભાજપ) ના ખર્ચ નિવેદનનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું ન હતું કારણ કે તે વેબસાઇટ પર ઉપલબ્ધ નહોતું.
