(એ.આર.એલ),નવી દિલ્હી,તા.૩૦
કોમ્યુનિસ્ટ પાર્ટી ઓફ ઈન્ડયા-માર્કિસસ્ટ (સીપીઆઇએમ)એ આવતા વર્ષે પૂર્ણ-સમયના મહાસચિવની પસંદગી થાય ત્યાં સુધી પાર્ટીનું નેતૃત્વ ત્રણ વખતના મહાસચિવ અને કટ્ટર ડાબેરી પ્રકાશ કરાતને સોંપવાનો નિર્ણય કર્યો છે, પરંતુ ત્યાં કોઈ થવાની શક્યતા નથી. પાર્ટીના વલણમાં મોટો ફેરફાર. સીતારામ યેચુરીના નિધન બાદ યોજાયેલી પોલિટબ્યુરોની બેઠકમાં કરાતના નામ પર સહમતિ સધાઈ હતી અને કેન્દ્રીય સમિતિ સમક્ષ દરખાસ્ત મૂકવામાં આવી હતી.
કેટલાક નેતાઓએ કહ્યું કે વિકલ્પ તરીકે યુવા ચહેરો શોધવાની જરૂર છે, પરંતુ સૂત્રોએ જણાવ્યું કે ઘણા વરિષ્ઠ નેતાઓનું માનવું છે કે કરાત પાસે પાર્ટી અને સીપીઆઈ(એમ)ની એપ્રિલ ૨૦૨૫માં યોજાનારી ચૂંટણીનું નેતૃત્વ કરવાનો અનુભવ છે. તૈયારીઓ પણ કરવી પડશે. આગામી સત્ર માટે કરવામાં આવશે. સેન્ટ્રલ કમિટીની પસંદગી કરવા અને પાર્ટીનું વલણ નક્કી કરવા દર ત્રણ વર્ષે સીપીઆઇ એમનું સંમેલન યોજાય છે.
કરાતની નિમણૂકથી પક્ષના વલણમાં સંભવિત ફેરફારની અટકળો શરૂ થઈ છે, ખાસ કરીને જાડાણ મુદ્દે, પરંતુ એક નેતાએ કહ્યું કે તેમને પક્ષના વલણમાં કોઈ તાત્કાલિક ફેરફારની અપેક્ષા નથી. આ નેતાએ કહ્યું, સીપીઆઇએમ અને તેનું સંગઠન પાયાના સ્તરે સાંપ્રદાયિકતા અને સરકારી કંપનીઓના ખાનગીકરણ સામે કામ કરી રહ્યું છે. અમે બિનસાંપ્રદાયિક-લોકતાંÂત્રક દળોને સાથે લાવવાના વિઝન પર કામ કરી રહ્યા છીએ.” તેમણે કહ્યું, ”પક્ષના સ્ટેન્ડ પર આવતા વર્ષે પાર્ટી સંમેલનમાં વિગતવાર ચર્ચા કરવામાં આવશે. હાલમાં, મહારાષ્ટÙમાં વિધાનસભા ચૂંટણી યોજાવાની છે, જ્યાં ‘ભારત’ ગઠબંધન સારું પ્રદર્શન કરશે, અને ઝારખંડમાં પણ ચૂંટણી યોજાવાની છે.
સીપીઆઇએમએ હરિયાણા અને જમ્મુ કાશ્મીર વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ‘ભારત’ સહયોગી પક્ષો વચ્ચેના જાડાણના ભાગરૂપે એક-એકઉમેદવારને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે. ઉપરાંત, તે મહારાષ્ટ અને ઝારખંડની કેટલીક બેઠકો પર ચૂંટણી લડવાની આશા રાખે છે. કરાત એક વિદ્વાન લેખક અને કટ્ટર માર્ક્‌સવાદી છે. તેઓ વૈચારિક વલણ અપનાવવા પર ભાર આપવા માટે જાણીતા છે, જ્યારે યેચુરી વધુ વ્યવહારિક અભિગમ અપનાવવા માટે જાણીતા હતા. ૨૦૦૫માં જ્યારે કરાતે હરકિશન સિંહ સુરજીત પાસેથી જનરલ સેક્રેટરી તરીકેનો કાર્યભાર સંભાળ્યો ત્યારે સીપીઆઇ એમ પાસે લોકસભામાં ૪૩ સભ્યો હતા, જે પાર્ટી માટે ચૂંટણીની ટોચ હતી. જા કે, ભારત-યુએસ પરમાણુ કરારના મુદ્દા પર, કરાતે તેની સામે વલણ અપનાવ્યું અને પાર્ટીએ આગામી (૨૦૦૯) સામાન્ય ચૂંટણીના એક વર્ષ પહેલા, ૨૦૦૮ માં યુપીએમાંથી સમર્થન પાછું ખેંચવાનો નિર્ણય કર્યો. જ્યારે યેચુરી, જેઓ કરાત સાથે યુપીએ-ડાબેરી સંકલન સમિતિનો ભાગ હતા, તેમણે આ વલણનો વિરોધ કર્યો હતો.
૨૦૦૯ની સામાન્ય ચૂંટણીઓમાં યુનાઈટેડ પ્રોગ્રેસિવ એલાયન્સ (યુપીએ) સરકાર સત્તામાં રહી હોવા છતાં, લોકસભામાં સીપીઆઈ(એમ)ની બેઠકોની સંખ્યા ઘટીને ૧૬ થઈ ગઈ. ૨૦૧૮ માં, ૨૦૧૯ ની લોકસભા ચૂંટણી પહેલા, કરાતે ફરી એકવાર કોંગ્રેસ સાથે કોઈપણ જાડાણ અથવા સંકલનનો વિરોધ કર્યો અને સીપીઆઇ એમ સેન્ટ્રલ કમિટીએ કોંગ્રેસ સાથે ગઠબંધનના પ્રસ્તાવને નકારી કાઢ્યો.
૨૦૨૪ની લોકસભા ચૂંટણી પહેલા, યેચુરીના નેતૃત્વમાં સીપીઆઇ એમે ‘ભારત’ ગઠબંધનને એક કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. કરાતે તાજેતરમાં તેમના યોગદાનની પણ પ્રશંસા કરી હતી. અગરતલામાં એક કાર્યક્રમમાં, કરાતે ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે કેવી રીતે યેચુરીએ લોકસભા ચૂંટણીમાં ભાજપનો સામનો કરવા માટે ‘ભારત’ ગઠબંધન બનાવવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી.તેમણે એમ પણ કહ્યું કે યેચુરીએ ૨૪મા પાર્ટી સંમેલન માટે કામ શરૂ કરી દીધું છે, જેનો ઉદ્દેશ્ય “પાર્ટી બેઝને મજબૂત બનાવવાની સાથે સાથે બીજેપી અને આરએસએસ (રાષ્ટÙીય સ્વયંસેવક સંઘ)ને નિષ્ફળ બનાવવા માટે બિનસાંપ્રદાયિક દળોને મજબૂત કરવાનો છે. આવતા વર્ષે એપ્રિલમાં તમિલનાડુના મદુરાઈમાં, જ્યાં પાર્ટીના આગામી જનરલ સેક્રેટરીની પસંદગી કરવામાં આવશે.