અમેરિકાના પ્રમુખપદની ચૂંટણીમાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ જીત્યા બાદ બુધવારે ઈરાનનું ચલણ રિયાલ તેની સર્વકાલીન નીચી સપાટીએ પહોંચી ગયું હતું. ટ્રેડિંગ દરમિયાન ડોલર સામે રિયાલની કિંમત ૭,૦૩,૦૦૦ થઈ ગઈ. ૨૦૧૫માં વિશ્વ શક્તિઓ સાથે ઈરાનની પરમાણુ સમજૂતી સમયે એક રિયાલની કિંમત એક યુએસ ડોલર સામે ૩૨,૦૦૦ હતી.
ટ્રમ્પે ૨૦૧૮માં આ કરારમાંથી એકપક્ષીય રીતે ખસી ગયા હતા. આનાથી બંને દેશો વચ્ચે તણાવ સર્જાયો હતો જે આજે પણ ચાલુ છે. ૩૦ જુલાઈના રોજ, જે દિવસે ઈરાનના સુધારાવાદી પ્રમુખ મસૂદ પેઝેશ્કીયાને શપથ લીધા હતા અને તેમનો કાર્યકાળ શરૂ કર્યો હતો, તે દિવસે દર ડોલર દીઠ ૫૮૪,૦૦૦ હતો.
ઈરાનની અર્થવ્યવસ્થા તેના ઝડપથી વિકસતા પરમાણુ કાર્યક્રમને લઈને આંતરરાષ્ટÙીય પ્રતિબંધો હેઠળ વર્ષોથી સંઘર્ષ કરી રહી છે, જે હવે શસ્ત્રો-ગ્રેડ સ્તરની નજીક યુરેનિયમને સમૃદ્ધ કરી રહ્યું છે ત્યારે ઘટાડો આવ્યો છે. મે મહિનામાં હેલિકોપ્ટર દુર્ઘટનામાં કટ્ટરપંથી પ્રમુખ ઇબ્રાહિમ રાયસીના મૃત્યુ પછી ચૂંટાયેલા પેઝેશ્કીયન, પશ્ચિમી પ્રતિબંધોને હળવા કરવા માટે સોદા સુધી પહોંચવાના વચન પર સત્તા પર આવ્યા હતા.
જા કે, ઈરાન સરકાર અઠવાડિયાથી એ બતાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે કે જે કોઈ મંગળવારે યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સની ચૂંટણી જીતશે તે તેહરાનને કેવી અસર કરશે. પેઝેશ્કીયન વહીવટીતંત્રના પ્રવક્તા ફાતેમેહ મોહજેરાનીની ટૂંકી ટિપ્પણી સાથે તે વલણ બુધવારે ચાલુ રહ્યું. તેમણે કહ્યું, “અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીને અમારી સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી.” “યુએસ અને ઈરાનની મુખ્ય નીતિઓ નિશ્ચિત છે, અને અન્ય લોકોના સ્થાને લોકો દ્વારા તેમાં કોઈ મોટો ફેરફાર થશે નહીં. અમે જરૂરી તૈયારીઓ કરી લીધી છે.” પરંતુ ૧૯૭૯માં અમેરિકન દૂતાવાસ પર કબજા કર્યાના ૪૫ વર્ષ બાદ અને ત્યારબાદ ૪૪૪ દિવસ સુધી બંધક કટોકટી ચાલ્યા બાદ પણ બંને દેશો વચ્ચે તણાવ હજુ પણ યથાવત છે.
ઈરાન મધ્ય પૂર્વમાં યુદ્ધોમાં ફસાયેલ છે, તેના સાથીઓને ખરાબ રીતે અસર કરે છે – સશ† જૂથો અને તેના સ્વ-ઘોષિત “પ્રતિકારની ધરી” ના લડવૈયાઓ, જેમાં પેલેસતીનિયન હમાસ ચળવળ, લેબેનોનની હિઝબોલ્લાહ પાર્ટી અને યમનની હુથી મિલિશિયાનો સમાવેશ થાય છે. ઇઝરાયેલ ગાઝા પટ્ટીમાં હમાસને નિશાન બનાવીને અને હિઝબોલ્લાહ સામેના વિનાશક હુમલાઓ વચ્ચે લેબનોન પર આક્રમણ કરીને તેનું યુદ્ધ ચાલુ રાખી રહ્યું છે. વધુમાં, ઈરાન હજુ પણ બે ઈરાની બેલેÂસ્ટક મિસાઈલ હુમલાના જવાબમાં ૨૬ ઓક્ટોબરે દેશ પર ઈઝરાયેલના હુમલાથી થયેલા નુકસાનનું મૂલ્યાંકન કરી રહ્યું છે. ઈરાને ઈઝરાયેલ સામે બદલો લેવાની ધમકી આપી છે – જ્યાં યુએસ સૈનિકો હવે મિસાઈલ સંરક્ષણ બેટરી પર તૈનાત છે.
