પહાડી વિસ્તારોમાં ક્યારે વાદળો છવાઈ જશે તે કોઈ કહી શકતું નથી. જ્યારે પણ આવી દુર્ઘટના આવે છે ત્યારે આપણને આશ્ચર્ય થાય છે કે કેટલા લોકોના જીવ જાય છે અને કેટલું નુકસાન થાય છે. તેનું કારણ એ છે કે આ ક્ષણે વાદળ ફાટવાના છે તેની કોઈને ખબર નથી. હિમાચલ પ્રદેશમાં આ અનિશ્ચિતતાને કારણે તાજેતરમાં જ શિમલામાં દુર્ઘટના સર્જાઈ હતી, જેમાં ઘણું નુકસાન થયું હતું. પરંતુ ખૂબ જ ટૂંક સમયમાં હિમાચલમાં વાદળ ફાટવા (હિમાચલ લેન્ડસ્લાઇડ) એલર્ટ મળવાનું શરૂ થશે, જેથી લોકો સાવચેતી રાખી શકે.
હિમાચલ સરકારે રાજ્યમાં હવામાન ડેટાની સચોટતા સુનિશ્ચિત કરવા અને આબોહવા સંબંધિત પડકારોનો તાત્કાલિક સામનો કરવા માટે વિશેષ પગલાં લીધાં છે. મુખ્યમંત્રી સુખવિંદર સિંહ સુખુએ શુક્રવારે ભારતીય હવામાન વિભાગ સાથે એક કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા. આ અંતર્ગત રાજ્યમાં પ્રારંભિક તબક્કામાં ૪૮ ઓટોમેટિક વેધર સ્ટેશનની સ્થાપના કરવામાં આવશે. જેના દ્વારા હવામાનની આગાહી અને તૈયારીઓ માટે રિયલ ટાઈમ ડેટા ઉપલબ્ધ થશે. આનાથી ખાસ કરીને ખેતી અને બાગાયતમાં મદદ મળશે. આ પછી, આ જ સુવિધા તબક્કાવાર બ્લોક સ્તરે પણ સ્થાપિત કરવામાં આવશે.
હાલમાં આઇએમડી દ્વારા સ્થાપિત ૨૨ ઓટોમેટિક વેધર સ્ટેશન હિમાચલ પ્રદેશમાં સક્રિય છે. સીએમ સુખુ કહે છે કે હવામાન કેન્દ્રોની આ સિસ્ટમની સ્થાપના સાથે, પ્રારંભિક ચેતવણી પ્રણાલી અને અતિશય વરસાદ, પૂર અને વાદળ ફાટવા જેવી કટોકટીની પરિસ્થિતિઓનો વધુ સારી રીતે સામનો કરી શકાય છે. રાજ્ય સરકારના વ્યાપક ડિઝાસ્ટર અને ક્લાઈમેટ રિસ્ક રિડક્શન પ્રોજેક્ટ માટે ફ્રેન્ચ એજન્સી છહ્લડ્ઢ સાથે કરાર કરવામાં આવ્યો છે, જે અંતર્ગત એએફડી પ્રોજેક્ટ માટે રૂ. ૮૯૦ કરોડ આપશે.
હિમાચલના સીએમનું કહેવું છે કે આ પ્રોજેક્ટ રાજ્યમાં સારી ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ સ્થાપિત કરવામાં મદદ કરશે. આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ રાજ્યમાં માળખાકીય સુવિધાઓ, વહીવટ અને સંસ્થાકીય ક્ષમતાને મજબૂત કરવા પર વિશેષ ભાર મૂકવામાં આવશે. તેમણે કહ્યું કે આ નાણાનો ઉપયોગ હિમાચલ પ્રદેશ સ્ટેટ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી, ડિસ્ટ્રીક્ટ ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ઓથોરિટી,રાજ્ય અને જિલ્લા કટોકટી સંચાલિત કેન્દ્રોને મજબૂત કરવા માટે કરવામાં આવશે.
ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં કુદરતી આફતોની પ્રારંભિક ચેતવણી પ્રણાલી હેઠળ, આબોહવા પરિવર્તન પ્રત્યેની સંવેદનશીલતાનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે પ્રારંભિક ચેતવણી પ્રણાલી વિકસાવવામાં આવશે. સીએમ સુખુએ કહ્યું કે આ પહેલ હેઠળ, નવા ફાયર સ્ટેશનની સ્થાપના કરવામાં આવશે અને આગ સંબંધિત કટોકટીનો સામનો કરવા માટે હાલના કેન્દ્રોને અપગ્રેડ કરવામાં આવશે.
મુખ્યમંત્રીએ કહ્યું કે રાજ્યમાં ભૂસ્ખલનની ઘટનાઓને ઘટાડવા માટે બાયો-એન્જીનિયરિંગ નર્સરીઓ તૈયાર કરવાની સાથે ભૂકંપ પ્રતિરોધક માળખાં બનાવવામાં આવશે. અદ્યતન અને સમર્પિત સોફ્ટવેર પ્લેટફોર્મ દ્વારા સતત દેખરેખ સુનિશ્ચિત કરવામાં આવશે. તેમણે કહ્યું કે દ્વિપક્ષીય કરાર હેઠળ ફ્રાન્સ તરફથી ટેકનિકલ સહાય અનુદાન મદદ કરશે. આપત્તિઓના કાર્યક્ષમ સંચાલન માટે હેલિપેડ બનાવવાની સાથે, ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ માટે રાજ્ય સંસ્થાની સ્થાપના કરવામાં આવશે. નવી સ્ટેટ ડિઝાસ્ટર રિસ્પોન્સ ફોર્સ કંપની પણ બનાવવામાં આવશે.