(એ.આર.એલ),નવીદિલ્હી,તા.૨૨
કોમનવેલ્થ ગેમ્સમાં ભારતની મેડલની તકોને ફટકો મારતાં, યજમાન શહેર ગ્લાસગોએ ૨૦૨૬ની આવૃત્તિમાંથી ક્રિકેટ, હોકી, બેડમિન્ટન, કુસ્તી અને શૂટિંગ જેવી મુખ્ય રમતોને પડતી મૂકી દીધી છે. ગ્લાસગોએ ૨૦૨૬માં યોજાનારી બજેટ-મૈત્રીપૂર્ણ રમતોની પસંદગી કરી અને તેની યાદી બનાવી છે. બજેટને મર્યાિદત કરવા અને લોજિસ્ટક્સને સુવ્યવÂસ્થત કરવા માટે ટેબલ ટેનિસ, સ્ક્વોશ અને ટ્રાયથ્લોન પણ પડતી મૂકવામાં આવી છે. ગ્લાસગોમાં માત્ર ચાર સ્થળો જ સમગ્ર ગેમ્સનું આયોજન કરશે. ગેમ્સમાં ઈવેન્ટની કુલ સંખ્યા ૨૦૨૨ની બ‹મગહામ આવૃત્તિ કરતાં નવ ઓછી હશે.
કોમનવેલ્થ ગેમ્સની ૨૩મી આવૃત્તિ ૨૩ જુલાઈ ૨૦૨૬થી શરૂ થશે અને ૨ ઓગસ્ટ સુધી ચાલશે. ૨૦૧૪માં ગ્લાસગોમાં જ કોમનવેલ્થ ગેમ્સનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. ૧૨ વર્ષ પછી યજમાન તરીકે ગ્લાસગોની વાપસી ઘણી સમસ્યાઓ લઈને આવી છે. કોમનવેલ્થ ગેમ્સ ફેડરેશને એક નિવેદનમાં જણાવ્યું – સ્પોર્ટ્સ પ્રોગ્રામમાં એથ્લેટિક્સ અને પેરા એથ્લેટિક્સ (ટ્રેક એન્ડ ફિલ્ડ), સ્વમિંગ અને પેરા સ્વમિંગ, આર્ટિસ્ટક જિમ્નેસ્ટક્સ, ટ્રેક સાઇકલિંગ અને પેરા ટ્રેક સાઇકલિંગ, નેટબોલ, વેઇટલિફ્ટંગ અને પેરા પાવરલિફ્ટંગ, બોક્સંગ, જુડો, બોલ્સ સામેલ છે. અને પેરા બાઉલ્સ, અને તેમાં ૩ટ૩ બાસ્કેટબોલ અને ૩ટ૩ વ્હીલચેર બાસ્કેટબોલનો સમાવેશ થશે. આ ગેમ્સ ચાર સ્થળો પર યોજાશે – સ્કોટસ્ટોન સ્ટેડિયમ, ટોલક્રોસ ઇન્ટરનેશનલ સ્વમિંગ સેન્ટર, અમીરાત એરેના – જેમાં સર ક્રિસ હોય વેલોડ્રોમ અને સ્કોટિશ ઇવેન્ટ્સ કેમ્પસ (જીઈઝ્ર). એથ્લેટ્સ અને સપોર્ટ સ્ટાફને હોટલના આવાસમાં રાખવામાં આવશે.આ રોસ્ટર ભારતની મેડલની સંભાવનાઓ માટે મોટો ફટકો છે, કારણ કે છેલ્લી આવૃત્તિમાં દેશના મોટાભાગના મેડલ નાબૂદ કરાયેલી રમતોમાંથી આવ્યા હતા. ચાર વર્ષ અગાઉ લોજિÂસ્ટક્સના કારણે બ‹મગહામ પ્રોગ્રામમાંથી બહાર થયા પછી શૂટિંગ ક્યારેય પાછું આવવાની અપેક્ષા નહોતી. ગ્લાસગો કાર્યક્રમની જાહેરાત કરતા, કોમનવેલ્થ ગેમ્સ ફેડરેશને કહ્યુંઃ ‘ગ્લાસગો ૨૦૨૬ એ ૧૦-સ્પોર્ટ ઇવેન્ટ હશે જે આઠ-માઇલ કોરિડોરની અંદર ચાર સ્થળો પર કેન્દ્રિત હશે.’ આ રોસ્ટરમાંથી શૂટિંગને બાકાત રાખવામાં આવ્યું છે કારણ કે બેરી બુડન સેન્ટર (૨૦૧૪ દરમિયાન શૂટિંગ હોસ્ટંગ) ગ્લાસગોથી ૧૦૦ કિમીથી વધુ દૂર છે.
ગ્લાસગો ગ્રીન અને સ્કોટિશ એક્ઝબિશન એન્ડ કોન્ફરન્સ સેન્ટર, જેણે ૨૦૧૪ માં હોકી અને કુસ્તીનું આયોજન કર્યું હતું, તેને સ્થળોની સૂચિમાંથી દૂર કરવામાં આવ્યું છે, જ્યારે સર ક્રિસ
આભાર – નિહારીકા રવિયા હોય વેલોડ્રોમ, જ્યાં તે વર્ષે બેડમિન્ટન યોજવામાં આવ્યું હતું, તે સ્થળોની સૂચિમાંથી બહાર કરવામાં આવ્યું છે, આ વખતે માત્ર સાયકલ ચલાવવા માટે જ ઉપયોગ કરવામાં આવશે. ખર્ચ ઉપરાંત, હોકીને બાકાત રાખવાનું કારણ એ પણ હોઈ શકે છે કે રમતો વર્લ્ડ કપની નજીક રાખવામાં આવી રહી છે જે બે અઠવાડિયા પછી ૧૫ થી ૩૦ ઓગસ્ટ સુધી વાવર, બેÂલ્જયમ અને એમ્સ્ટેલવીન, નેધરલેન્ડ્સમાં યોજાનાર છે. ઓસ્ટ્રેલિયન રાજ્ય વિક્ટોરિયા ૨૦૨૬ની આવૃત્તિનું મૂળ યજમાન હતું, પરંતુ વધતા ખર્ચને કારણે ગયા વર્ષે પાછું ખેંચી લીધું હતું. આ પછી સ્કોટલેન્ડ રમત બચાવવા માટે આગળ આવ્યું.
હોકીને ગેમ્સમાંથી બાકાત રાખવાથી ભારત માટે મોટો ફટકો પડશે. પુરૂષોની ટીમે ત્રણ સિલ્વર અને બે બ્રોન્ઝ મેડલ જીત્યા છે, જ્યારે મહિલાઓ પણ ચમકી છે અને ૨૦૦૨ની ગેમ્સમાં ઐતિહાસિક ગોલ્ડ સહિત ત્રણ મેડલ જીત્યા છે. ભારતે બેડમિન્ટનમાં શાનદાર ૩૧ મેડલ જીત્યા છે. જેમાં ૧૦ ગોલ્ડ, આઠ સિલ્વર અને ૧૩ બ્રોન્ઝનો સમાવેશ થાય છે. નોંધનીય રીતે, દેશ ૨૦૨૬ની આવૃત્તિમાં પુરૂષો અને મહિલા સિંગલ્સમાં તેમજ પુરુષોની ડબલ્સમાં ડિફેન્ડંગ ચેમ્પયન તરીકે પ્રવેશવાનો હતો. શૂટિંગ એ ભારત માટે મેડલની મજબૂત અપેક્ષા હતી, જેણે તેના નામે ૧૩૫ મેડલ જીત્યા હતા. આ ગણતરીમાં ૬૩ ગોલ્ડ, ૪૪ સિલ્વર અને ૨૮ બ્રોન્ઝનો સમાવેશ થાય છે. દેશે કુસ્તી સ્પર્ધામાં ૧૧૪ મેડલ જીત્યા છે, જેમાં ૪૯ ગોલ્ડ, ૩૯ સિલ્વર અને ૨૬ બ્રોન્ઝ સામેલ છે.
૨૦૨૨માં આ ગેમ્સમાં ક્રિકેટ ફરી શરૂ થયા બાદ ભારતીય મહિલા ટીમે સિલ્વર મેડલ જીત્યો હતો. પેરા-એથ્લેટ્સ ૨૦૦૨ માન્ચેસ્ટર એડિશનથી ગેમ્સનો ભાગ છે અને ૨૦૨૬ એડિશનમાં પણ તે ચાલુ રહેશે. ઝ્રય્હ્લ એ જણાવ્યું હતું કે ‘પેરા સ્પોર્ટ્સ ફરી એકવાર ગેમ્સ માટે મુખ્ય અગ્રતા અને તફાવતના મુદ્દા તરીકે સંપૂર્ણ રીતે સંકલિત થશે, જેમાં ગેમ્સ પ્રોગ્રામમાં છ પેરા સ્પોર્ટ્સ સામેલ છે.’સીજીએફે જણાવ્યું હતું કે ગેમ્સ શહેરમાં ફ્ર૧૦૦ મિલિયન કરતાં વધુ રોકાણ લાવશે અને આ પ્રદેશમાં ફ્ર૧૫૦ મિલિયન કરતાં વધુ આર્થિક મૂલ્ય ઉમેરવામાં મદદ કરશે તેવી અપેક્ષા છે. સંસ્થાએ દાવો કર્યો હતો કે આ બધું શક્ય બનશે તે મોડેલને આભારી છે જે ખાસ કરીને રમતોના આયોજન માટે જાહેર ભંડોળની જરૂર ન પડે તે માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે.
