પાકિસ્તાનની એક લશ્કરી અદાલતે પૂર્વ વડાપ્રધાન ઈમરાન ખાનને વધુ એક ઝટકો આપ્યો છે. ખાનના ભત્રીજા હસન નિયાઝીને ૧૦ વર્ષની જેલની સજા ફટકારવામાં આવી છે. પાકિસ્તાન તહરીક-એ-ઈન્સાફ (પીટીઆઈ) સાથે સંકળાયેલા ૬૦ વધુ લોકોને ૨૦૨૩ના રમખાણો સંબંધિત કેસોમાં સજા સંભળાવવામાં આવી છે. દોષિતો પર ૨૦૨૩ માં વિરોધ પ્રદર્શન દરમિયાન લશ્કરી સ્થાપનો પર હુમલામાં સામેલ હોવાનો આરોપ હતો. આ દેખાવો પૂર્વ વડાપ્રધાન ઈમરાન ખાનની ધરપકડના વિરોધમાં હતા. ઈમરાન પોતે જેલમાં છે અને તેની પત્ની બુશરા બીબીને આ અઠવાડિયે જિલ્લા કોર્ટમાંથી વચગાળાના જામીન મળ્યા છે.
ગયા અઠવાડિયે, ૯ મે, ૨૦૨૩ ના રોજ વિરોધ પ્રદર્શન દરમિયાન લશ્કરી સ્થાપનો પર હુમલામાં સંડોવાયેલા શકમંદોના કેસોની સુનાવણી માટે નિયુક્ત લશ્કરી અદાલતોએ ૨૫ લોકોને ૨ થી ૧૦ વર્ષ સુધીની જેલની સજા ફટકારી હતી. ખાનના પક્ષે આ નિર્ણયની ટીકા કરતા કહ્યું છે કે લશ્કરી અદાલતોને નાગરિકો પર કેસ ચલાવવાનો કોઈ અધિકાર નથી.
પાકિસ્તાનના માહિતી પ્રધાન અતાઉલ્લા તરારએ ઈમરાન ખાનના નેતૃત્વવાળી વિપક્ષ પીટીઆઈને સૈન્ય અજમાયશના મુદ્દાનું રાજનીતિકરણ અથવા તેના પર વિવાદ ઉભો કરવાનું ટાળવા વિનંતી કરી. તેમણે કહ્યું, ‘જ્યારે કોઈ સંરક્ષણ સંસ્થાન પર હુમલો કરવામાં આવે છે અથવા તેની સંપત્તિને આગ લગાડવામાં આવે છે, ત્યારે દોષિતોને પકડવાની જવાબદારી સંબંધિત અધિકારીઓની છે. જેમ રેલ્વે પોલીસ રેલ્વે પ્રિમાઈસીસ પરના ગુનાઓ સાથે કામ કરે છે તેમ લશ્કરી અદાલતો લશ્કરી સંપત્તિને નિશાન બનાવતા ગુનાઓ સાથે કામ કરે છે. તેથી, જ્યારે લશ્કરી સંપત્તિઓ પર હુમલા થાય છે, ત્યારે લશ્કરી અધિનિયમ લાગુ કરવામાં આવે છે.’
ખાનના સમર્થકોમાં એવી ચિંતા વધી રહી છે કે ભૂતપૂર્વ નેતા સાથે સંબંધિત કેસ લશ્કરી અદાલતોને પણ સોંપવામાં આવી શકે છે. યુએસએ ૨૫ નાગરિકોને દોષિત ઠેરવવા પર ‘ઊંડી ચિંતા’ વ્યક્ત કરી હતી અને દાવો કર્યો હતો કે લશ્કરી અદાલતોમાં ન્યાયિક સ્વતંત્રતા, પારદર્શિતા અને યોગ્ય પ્રક્રિયાની બાંયધરીનો અભાવ છે. મંગળવારે જારી કરાયેલા સંક્ષિપ્ત નિવેદનમાં, યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટના પ્રવક્તા મેથ્યુ મિલરે જણાવ્યું હતું કે વોશિંગ્ટન પાકિસ્તાની સત્તાવાળાઓને દેશના બંધારણમાં સમાવિષ્ટ નિષ્પક્ષ ટ્રાયલ અને યોગ્ય પ્રક્રિયાના અધિકારોનું “સન્માન” કરવા વિનંતી કરવાનું ચાલુ રાખશે.
બ્રિટને નાગરિક અને રાજકીય અધિકારો પર આંતરરાષ્ટ્રીય કરાર હેઠળ તેની જવાબદારીઓ નિભાવવા પાકિસ્તાન સરકારને અપીલ કરી હતી. ફોરેન, કોમનવેલ્થ અને ડેવલપમેન્ટ ઓફિસના પ્રવક્તાએ સોમવારે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, “લશ્કરી અદાલતોમાં પારદર્શિતા અને સ્વતંત્ર તપાસનો અભાવ છે અને ન્યાયી સુનાવણીના અધિકારને નબળી પાડે છે.” જાકે, પ્રવક્તાએ કહ્યું કે બ્રિટન તેની કાનૂની કાર્યવાહીમાં પાકિસ્તાનની સાર્વભૌમત્વનું સન્માન કરે છે.
